نخ و الیاف آکریلیک چه تاثیری بر فرش ماشینی دارند؟

۵ اسفند ۱۴۰۰
نخ اکریلیک ‌هیت‌ست شده بهترین نوع نخ فرش ماشینی است!  این جمله‌‌‌ای است که هنگام خرید فرش ماشینی از سمت فروشنده خواهید شنید. اما آیا این جمله صحت دارد؟ در صورت صحت این موضوع چه چیزی نخ و الیاف اکریلیک را از سایر نخ‌های مصنوعی متمایز کرده است؟ آیا این نخ‌ها در صنایع دیگری هم کاربرد دارند؟ اصلا نخ و الیاف اکریلیک چه تاثیری بر فرش ماشینی دارند؟ اگر این‌ها سوالات شما هستند، حتما ادامه این مطلب را بخوانید. در این مطلب نخ اکریلیک و الیاف آن بررسی شده و نقش آن‌ها را در کیفیت و زیبایی فرش بررسی‌‌ می‌کنیم. نخ اکریلیک چیست؟ نخ اکریلیک نوعی الیاف مصنوعی است. این نخ از پلیمری به نام پلی اکریلو نیتریل تشکیل شده است. در صنعت نساجی و فرشبافی از نخ‌های مصنوعی مختلفی مانند اکریلیک، پلی استر، پلی پروپیلن و نایلون استفاده‌‌ می‌شود. البته الیاف نایلون در صنعت فرش کاربردی ندارند. در بین تمام این نخ‌ها، نخ اکریلیک به دلیل ویژگی‌هایی که دارد بهترین است. ویژگی‌هایی که باعث‌ می‌شود محصولات بافته شده با آن، دوام بیشتر و کیفیت بالاتری داشته باشند. یکی از مهم‌‌ترین ویژگی‌های الیاف اکریلیک سبک بودن آن است. این موضوع در تولید فرش بسیار مهم است. چرا که بیش از اندازه فرش را سنگین ‌‌‌‌‌ نمی‌کند. از طرفی در بین تمام الیاف مصنوعی شبیه‌‌ترین ظاهر را به الیاف پشمی دارد. به همین دلیل نخ اکریلیک در تولید فرش ماشینی کاربرد زیادی دارد. ویژگی‌های نخ‌های اکریلیک که باعث برتری آن نسبت به دیگر الیاف مصنوعی شده است نخ‌های اکریلیک نسبت به سایش و پا خوردگی بسیار مقاوم هستند. این موضوع باعث دوام بیشتر فرش‌ها‌‌ شده و طول عمر فرش ماشینی را افزایش داده است. مهم‌‌ترین ویژگی دیگر این نخ، مقاومت بالا در برابر رطوبت و حرارت است که باعث شده بتوان از فرش‌های بافته شده با اکریلیک در تمام فضاهای خانه از جمله آشپزخانه استفاده کرد. مقاومت در برابر مواد شوینده، ثبات رنگی، عدم ایجاد حساسیت از دیگر ویژگی‌های نخ‌های اکریلیک است. البته، اصلی‌‌ترین و مهم‌‌ترین ویژگی این الیاف عدم پرزدهی‌شان است. وقتی‌‌ می‌گوییم نخ اکریلیک ‌هیت‌ست شده، دقیقا از چه چیزی صحبت‌‌ می‌کنیم؟ همان طور که گفته شد، نخ اکریلیک یکی از پر کاربرد‌‌ترین نخ‌های مصنوعی در فرشبافی است. الیاف اکریلیک به ذاته الیاف مقاومی هستند. این الیاف در برابر رطوبت، حرارت، سایش، بید زدگی و ... بسیار مقاوم‌اند، با این حال طی فرآیندی ‌هیت‌ست‌‌ می‌شوند. حتما شنیده‌اید که نخ‌های ‌هیت‌ست شده کیفیت بهتری دارند. این کیفیت بهتر نتیجه حرارتی است که طی فرآیند ‌هیت‌ست به نخ داده‌‌ می‌شود. در واقع نخ اکریلیک قبل از این که وارد پروسه بافت شود از تونل‌های بخار آب داغ عبور داده‌‌ می‌شود که باعث مقاوم شدن آن‌ می‌شود. به این فرآیند هیت شدن‌‌ می‌گویند. البته هیت شدن تنها مربوط به نخ‌های اکریلیک ‌‌‌‌‌ نمی‌شود. نخ‌های پلی استر و پلی پروپیلن نیز در این روند قرار‌‌ می‌گیرند. آن‌ها نیز بعد از ‌هیت‌ست شدن کیفیت بهتری پیدا‌‌ می‌کنند. در این فرآیند نخ‌ها مقاوم‌‌تر‌‌ می‌شوند و کیفیتشان افزایش پیدا‌‌ می‌کند. علاوه بر این‌ها فرآیند ‌هیت‌ست روی زیبایی نخ‌ها نیز اثر‌‌ می‌گذارد. همین طور در حین فرآیند ‌هیت‌ست شدن نخ‌های معیوب و دارای اشکال، از چرخه تولید خارج‌‌ می‌شوند. در نتیجه از بعضی ایرادات فرش ماشینی که گاهی در چرخه تولید رخ می‌دهد، جلوگیری می‌شود. آیا نخ‌های اکریلیک واقعا پرز ‌‌‌‌‌ نمی‌دهند؟ پرزدهی در فرش ماشینی واقعا یک مشکل بزرگ محسوب‌‌ می‌شود. خصوصا برای افرادی که مشکل تنفسی دارند و یا برای کودکان و افراد مسن. اغلب گفته‌‌ می‌شود فرش‌هایی که با نخ‌های اکریلیک بافته‌‌ می‌شود پرزدهی ندارد. باید بگویم نخ‌های اکریلیک میزان خیلی کمی پرزدهی دارند، منتها چون این پرزدهی تنها چند روز آن هم به میزان خیلی کم وجود دارد، به طور معمول گفته‌‌ می‌شود پرزدهی ندارند. از طرفی ‌هیت‌ست شدن الیاف اکریلیک در این مورد تاثیر مثبت و قابل توجهی دارد. به طوری که نخ‌های ‌هیت‌ست شده در همان چند روز اول پرز دهی خیلی خیلی کمتری دارند. پس اگر هنگام خرید یا در یکی دو روز اول احساس کردید فرش پرز‌‌ می‌دهد، نگران نشوید، چون این موضوع ظرف یکی دو روز رفع خواهد شد. بنابراین با خیال راحت نسبت به این موضوع‌‌ می‌توانید فرش‌های بافته شده با نخ اکریلیک ‌هیت‌ست شده را به عنوان فرش بدون پرز خریداری کنید. تنها نکته‌‌‌ای که وجود دارد این است که شما هرگز‌‌‌‌‌ نمی‌توانید صد در صد جنس نخ را تشخیص دهید. به همین دلیل برای خرید، فروشگاه‌های معتبر که هنگام فروش فرش ضمانت نامه و یا شناسنامه‌‌ می‌دهند را انتخاب کنید. این فروشگاه‌ها در برگه‌ای پشت فرش تمام مشخصات فرش اعم از نوع نخ را‌ می‌نویسند. تاثیر نخ‌‌‌های اکریلیک در زیبایی فرش یکی دیگر از ویژگی‌‌‌های نخ اکریلیک درخشش و براقیت آن است. خصوصا نخ‌‌‌های ‌هیت‌ست شده، درخشش بیشتری دارند. به همین دلیل فرش‌‌‌هایی که با این نخ‌‌‌ها بافته‌‌‌ می‌شوند زیبا‌‌‌‌تر دیده‌‌‌ می‌شوند. اگر هنگام خرید فرش ماشینی روی فرش‌‌‌های اکریلیک دست بکشید متوجه دانه دانه بودن بافت فرش و انسجام و نظم نخ خاب آن‌‌‌ می‌شوید. موضوعی که در زیبا‌‌‌‌تر دیده شدن نقشه فرش بسیار اهمیت دارد و در فرش‌های بافته شده با نخ‌های اکریلیک دیده‌ می‌شود. در بافت تابلو فرش‌های ماشینی هم از فرش‌های اکریلیک با تراکم بالا استفاده‌ می‌شود. نخ‌های اکریلیک به دلیل براقیتشان زیبایی زیادی دارند که در کنار تراکم بالا، زیبایی زیادی پیدا‌ می‌کنند. قیمت نخ‌‌‌های اکریلیک و تاثیر آن در قیمت فرش ماشینی الیاف اکریلیک بهترین و مرغوب‌‌‌‌‌ترین نوع الیاف مصنوعی هستند، بنابراین طبیعی است که قیمت بالاتری داشته باشند. الیاف اکریلیک در کشورهای مختلفی با درجه کیفی مختلف تولید‌‌‌ می‌شوند. با توجه به این که کدام درجه کیفی مورد استفاده قرار گیرد، فرش بافته شده با این نخ قیمت متنوعی پیدا‌‌‌ می‌کند. اغلب انواع نخ اکریلیک در ایران با درجه کیفی عالی از ترکیه و آلمان وارد‌‌‌ می‌شوند. فرش‌‌‌های اکریلیک نسبت به سایر فرش‌‌‌های ماشینی قیمت بیشتری دارند. البته طبیعی است که این فرش‌‌‌ها متناسب با قیمتی که دارند با کیفیت‌‌‌‌تر هستند و بیشتر برایتان عمر‌‌‌ می‌کنند. بنابراین در کل خریدشان به صرفه‌‌‌‌تر خواهد بود. خرید فرش‌‌‌های بافته شده با نخ اکریلیک ‌هیت‌ست شده، یعنی سود بیشتر وقتی تمام ویژگی‌‌‌های نخ‌‌‌های اکریلیک ‌هیت‌ست شده را بررسی کنیم، متوجه‌‌‌ می‌شویم در حال حاضر مرغوب‌‌‌‌‌ترین نوع نخ فرش ماشینی همین نخ‌‌‌ها هستند. این نخ‌‌‌ها به دلیل ویژگی‌‌‌هایی که دارند باعث طول عمر بیشتر فرش و کیفیت بالای آن‌‌‌ می‌شوند. بنابراین از آن جایی که فرش کالایی اساسی است، و در فواصل زمانی کوتاه‌‌‌ نمی‌توان آن را تعویض کرد، خرید فرش اکریلیک در دراز مدت به نفعتان خواهد بود چون طول عمر بیشتری دارد. در واقع یکی از مزایای فرش‌‌‌های بافته شده با نخ اکریلیک همین موضوع است. البته فراموش نکنید شیوه نگهداری و شستن فرش ماشینی نیز در طول عمر آن اثر دارد. گاهی انجام بعضی کارها مانند شست‌و‌شو با مواد نامناسب می‌تواند به فرش آسیب جدی وارد کند. از نخ‌‌‌های اکریلیک در بافت چه فرش‌هایی استفاده‌ می‌شود؟ هر فرشی از سه نخ تار، پود و خاب تشکیل شده است. نخ اکریلیک به جز برای نخ تار فرش به عنوان نخ پود و نخ خاب قابل استفاده است و هیچ محدودیت دیگری ندارد. فرشی که با نخ خاب اکریلیک بافته شده باشد زیبایی دو چندانی دارد و دوام آن بسیار بالا است. شرکت‌‌‌های بزرگ و معتبر تولید فرش ماشینی در تولید اغلب فرش‌‌‌های خود از نخ‌‌‌های اکریلیک ‌هیت‌ست شده استفاده‌‌‌ می‌کنند. فرش داریوش نیز در تولیدات خود از این نخ‌‌‌ها استفاده‌‌‌ می‌کند. انواع فرش 1500 شانه، 1200 شانه، 1000 شانه و حتی 700 شانه نیز با این نخ‌‌‌ها تولید‌‌‌ می‌شوند. با وجود این که الیاف اکریلیک جنس و کیفیت عالی دارند اما کیفیت فرش‌‌‌های بافته شده با این نخ‌‌‌ها به عامل دیگری نیز بستگی دارد و آن تراکم بافت فرش است. شانه و تراکم فرش یکی از مهم‌‌‌‌‌ترین فاکتورها در کیفیت فرش است. هرچه فرش شانه و تراکم بیشتری داشته باشد، کیفیت آن نیز بیشتر‌‌‌ می‌شود. در بین تمام فرش‌‌‌های ماشینی، فرش‌‌‌های اکریلیک ‌هیت‌ست شده 1500 شانه و 1200 شانه بهترین هستند. در واقع بین فرش 700 شانه و فرش 1200 شانه که هر دو با نخ اکریلیک ‌هیت‌ست شده بافته شده باشند، فرش1200 شانه کیفیت بهتری دارد. چطور نخ اکریلیک را تشخیص دهیم؟ احتمالا حالا که متوجه کیفیت نخ و الیاف اکریلیک شدید، دوست دارید هنگام خرید بتوانید این نخ‌‌‌ها را تشخیص دهید. تشخیص فرشی که با نخ اکریلیک بافته شده باشد تا حدودی از روی ظاهر امکان پذیر است. ویژگی‌‌‌های ظاهری مانند براقیت فرش و خوانا بودن نقشه آن‌‌‌ می‌تواند نشان از این باشد که فرش با نخ اکریلیک بافته شده است. در هنگام لمس فرش‌‌‌های بافته شده با این نخ‌‌‌ها، دانه‌های نخ به طور بکنواختی از زیر دستتان عبور‌ می‌کند و هیچ بافت گره خورده‌ای و همین طور حس زبری احساس نخواهید کرد. در حالی که روی فرش دست‌ می‌کشید و به فرش نزدیک هستید نباید هیچ بوی بدی مانند بوی پلاستیک یا مواد نفتی به مشامتان بخورد. نخ‌های اکریلیک هیچ بویی ندارند. از این موضوع نیز به عنوان یکی از راه‌های تشخیص فرش ماشینی اصل که با نخ اکریلیک بافته شده باشد،‌ می‌توان استفاده کرد. نتیجه گیری در این مطلب سعی کردیم اطلاعات کاملی در خصوص الیاف اکریلیک در اختیارتان قرار دهیم. گفتیم نخ اکریلیک بهترین نخ برای بافت فرش ماشینی است که به همین دلیل نسبت به سایز نمونه‌ها قیمت بیشتری دارد. البته دوام و کیفیت این فرش‌ها نیز با سایر فرش‌های ماشینی فرق‌ می‌کند و درجه کیفی بهتری دارد؛ بنابراین پولتان را صرف کالایی ارزشمند کرده‌اید. یکی از دغدغه‌های خریداران فرش تشخیص فرش خوب است. فرش اکریلیک با کیفیت را تا حدودی از ظاهر فرش‌ می‌توان تشخیص داد اما هیچ چیز به اندازه یک فروشگاه معتبر نمی‌تواند کیفیت فرش را تضمین کند. به همین دلیل قبل از خرید یک فرش خوب باید به سراغ یک فروشگاه معتبر و خوب بروید.