ریشه فرش و نقش مهم و کلیدی آن در طول عمر فرش
۱۳ دی ۱۴۰۱
ریشه فرش یکی از مهم‌‌‌‌ترین قسمت‌های فرش است که شاید خریداران به آن توجه زیادی نداشته باشند. با توجه به این که فرش‌ها کالاهای ضروری خانواده هستند و از لحاظ قیمت جزو کالاهای گران به حساب می‌آیند مهم است باید در نگهداری آن‌ها دقت زیادی شود. ریشه فرش بخش مهمی از فرش است که بیشتر از بخش‌های دیگر در معرض آسیب قرار دارد. در واقع ریشه فرش بخش ابتدا و انتهای فرش را می‌گویند که بافت فرش تمام شده باشد.
ریشه‌ها به صورت نخ‌های کرم و سفید هستند که به صورت ساده، گره خورده، توری و زنجیرهای وجود دارد. ریشه‌ها نقش مهمی در طول عمر فرش دارند. در واقع ریشه‌ها از ساییده شدن، و همین طور باز شدن بافت فرش جلوگیری می‌کنند. در واقع محافظت و توجه به ریشه‌ها، واقع محافظت از خود فرش است. فرش‌ها کالای نفیسی هستند و هیچ کس دوست ندارد که بعد از زمان کوتاهی به دلیل خراب شدن مجبور شود فرش‌هایش را عوض کند.
برای مشاهده و خرید انواع فرش مدرن ماشینی از فرش داریوش کلیک کنید.
چرا باید از ریشه‌های فرش محافظت کنیم؟
همان طور که گفته شد، ریشه فرش اهمیت زیادی دارد. با این حال بسیاری نسبت به این موضوع اطلاعاتی ندارند و شاید خیلی به آن اهمیت ندهند. ریشه قالی در موارد زیادی ممکن است آسیب ببیند. مثلا شستن فرش ماشینی با روش‌های غیر استاندارد و توجه نکردن به خشک کردن فرش یکی از مهم‌‌‌‌ترین دلایل زردی ریشه‌ها و پوسیدگی آن‌ها است. به مرور زمان ریشه‌های فرش دچار پوسیدگی می‌شوند. اگر به فرش‌های دستباف قدیمی توجه کرده باشید آن‌ها از سمت ریشه شروع به فرسایش و پوسیدگی می‌کنند.
راه رفتن زیاد بر روی فرش یکی از موارد مهم در آسیب به ریشه قالی است. به همین دلیل با روش‌های مختلفی سعی می‌کنند از ریشه قالی محافظت کنند. ریشه زنی یا ریشه بافی یکی از کارهای مهم در محافظت از فرش است. به کمک ریشه دوزی از آسیب‌های جدی که ممکن است برای ریشه پیش بیاید جلوگیری می‌کند. کاور ریشه هم از دیگر کارهایی است که کمک می‌کند تا ریشه قالی حداقل آسیب را ببیند. گره زدن ریشه‌ها به روش‌های اصولی هم یکی دیگر از راه کارها برای حفاظت از ریشه فرش است. البته بعضی از افراد هم با روش‌هایی مانند استفاده چسب پهن سعی می‌کنند از ریشه‌ها محافظت کنند، که البته با این کار باعث آسیب بیشتری می‌شوند.
جهت مشاهده و خرید اینترنتی فرش 1200 شانه کلیک کنید.
بهترین راه برای محافظت از ریشه‌ها چیست؟
محافظت از ریشه قالی اهمیت زیادی دارد. سلامتی آن‌ها می‌تواند طول عمر فرش را بیشتر کند. یکی از راه‌ها استفاده از چسب ریشه فرش است. هرچند این کار می‌تواند آسیب‌هایی هم به فرش وارد کند. چسب‌ها از مواد شیمیایی تشکیل شده اند و استفاده از چسب برای ریشه باعث آسیب به فرش می‌شود.
یکی از بدترین راه‌ها برای حفاظت از ریشه استفاده از چسب پهن است. چسب پهن علاوه بر این که راه عبور هوا را از بین ریشه‌ها مسدود می‌کند باعث کنده شدن و کشیده شدن آن‌ها هم می‌شود. چسب به دلیل حالت چسبنده اش گرد و غبار و کثیفی را هم درون خود نگه می‌دارد. یعنی ریشه فرش و آلودگی و کثیفی هر دو کنار هم محبوس می‌شوند. از طرفی برای تمیز کردن ریشه‌ها مجبور هستید در فواصلی چسب را بکنید و دوباره چسب جدیدی بچسبانید. در نهایت این کار می‌تواند آسیب جدی به ریشه فرشتان بزند.
جهت خرید اینترنتی فرش 1500 شانه گل برجسته کلیک کنید.
کاور ریشه راهی مطمئن برای محافظت از ریشه‌ها
کاور ریشه گزینه مناسبی برای محافظت از ریشه قالی است. بهترین کارهای ریشه آن‌هایی هستند که جنسی پارچه‌‌‌ای مانند و حالتی مشبک دارند. این کارها در حالی که به خوبی از ریشه محافظت می‌کنند مانع عبور هوا هم نیستند. چسبندگی ندارند و آلودگی‌ها را به خود جمع نمی‌کنند. بنابراین ریشه‌ها وضعیت خوبی دارند. از طرفی با جارو کشیدن می‌توان گرد و غبار را از کاورهای مشبک پاک کرد. در حالی که چسب پهن به دلیل چسبندگی این امکان را ندارد.
کارورهای ریشه معمولا در قالیشویی‌ها و بعد از شست و شو توسط متخصصان به فرش متصل می‌شوند. در فرش‌های دستباف هم این کار توسط اوستا کاران انجام می‌شود. بهتر است این کار را خودتان در منزل انجام ندهید چون در این صورت باعث آسیب بیشتر به فرش خواهید شد.
نکته مهم دیگری که در محافظت از ریشه‌ها وجود دارد، جارو کشیدن و مرتب نگه داشتن آن‌ها است. در واقع همیشه باید ریشه‌های فرش را تمیز و مرتب نگه دارید. آن‌ها را به خوبی جارو بکشید. همین طور بهتر است ریشه قالی را تا نکنید و زیر فرش نگذارید. این کار زیبایی و جلوه فرشتان را کم می‌کند. چون ریشه‌ها بخش مهمی از زیبایی فرشتان هم هستند.
جهت آشنایی با بهترین نخ فرش ماشینی کلیک کنید.
با گره زدن ریشه‌ها چطور می‌توان از ریشه فرش محافظت کرد؟
گره زدن هم از راه‌های محافظت از ریشه است. البته گره زدن ریشه فرش منظور گره‌های تخصصی برای این کار است. گره زدن ریشه قالی را معمولا بلافاصله بعد از خرید فرش انجام می‌دهند. می‌توانید روش‌های اصولی و درست آن را یاد بگیرید و خودتان انجام دهید اما با این حال بهتر است کار را به کاردان آن بسپارید. گره‌های ریشه چند نوع مختلف دارد. این گره‌ها شامل سه نوع گره زنجیرهای، گره نخودی و دو گره می‌شوند. در گره زنجیرهای، ریشه‌ها به فاصله دو سانتی متر از یکدیگر انتخاب می‌شوند و سپس با گره‌‌‌ای معمولی گره زده می‌شوند. در ردیف بعد دوباره دو سانت دو سانت ریشه را جدا کرده و سپس گره زدن را از سر می‌گیریم. در این صورت ریشه به صورت زنجیره به هم متصل می‌شود. روش دیگر گره زدن نخودی است. در این روش ابتدا ریشه‌های فرش به دسته‌های 2 و 5 تایی تقسیم می‌شوند، به دور خود پیچیده شده و سپس به هم گره می‌خورند.
در روش دو گره هم ریشه‌ها باز به دسته‌های 2 و 5 تایی تقسیم می‌شوند. سپس با گره‌‌‌ای خاص ریشه‌ها به یکدیگر گره می‌خورند. به طوری که هر گره به گره بعدی متصل می‌شود و گره‌ها به انتهای ریشه قالی هدایت می‌شوند. این گره یکی از گره‌های محکم برای محافظت از ریشه قالی است.
جهت آشنایی با فرش مدرن ایرانی کلیک کنید.
زردی ریشه‌ها و راه‌های رفع آن
از بین بردن زردی فرش بعد از شستن یکی از مشکلات مهم در خصوص نگه داری فرش است. این زردی در ریشه‌های فرش اتفاق می‌افتد. بعد از شستن فرش در صورتی که فرش به خوبی آبکشی نشود، آب در قسمت ریشه قالی جمع می‌شود و جمع شدن آب باعث می‌شود ریشه زرد شود. روشن بودن رنگ ریشه این زردی را بیشتر نشان می‌دهد.
جدای از ظاهر فرش این زرد شدن نشان از رطوبت جمع شده در فرش دارد. در واقع نشان می‌دهد که مقداری زیادی آب در مدت طولانی در ریشه‌ها باقی مانده است. آب و رطوبت باعث پوسیدگی فرش می‌شود. به همین دلیل می‌توان نتیجه گرفت فرش دچار آسیب شده یا دست کم حداقل بسیار آسیب پذیر شده است. بنابراین باید قبل از لوله کردن فرش از خشک شدن آن مطمئن شوید. حالا اگر ریشه‌های قالی زرد شده باشند، چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟
برای از بین بردن زردی ریشه قالی بعد از شست و شو می‌توانید از محلول آب و صابون و یا آب و سرکه استفاده کنید. البته این به حجم آسیب هم بستگی دارد. یعنی اگر تنها چند لکه زرد روی ریشه وجود دارد می‌توانید خودتان برطرفش کنید اما اگر این زردی زیاد است و علاوه بر ریشه‌ها بافت فرش هم درگیر کرده یا تمام ریشه‌ها را درگیر کرده است، بهترین راه این است که فرش را به قالیشویی بسپارید.
ممکن است تصور کنید با دوباره شستن فرش بتوانید زردی آن را از بین ببرید. البته شاید بتوانید این کار را کنید اما ممکن است فایده‌‌‌ای نداشته باشد، یعنی نتوانید به خوبی تمام زردی فرش را از بین ببرید. حتی اگر فرشتان دستباف باشد، ممکن است با شستن زیاد بخش‌هایی از فرش رنگ دهی پیدا کنند. به همین دلیل بهترین راه برای از بین بردن زردی ریشه فرش این است که آن را به قالیشویی بسپارید مگر این که میزان لکه‌های زرد زیاد نباشد.